Share This Article
W tym artykule podsumujemy, jak zapobiegać kontuzjom i problemom zdrowotnym czyhającym na turystów, a tym samym zapewnić bezpieczną turystykę pieszą.
Na pewno znasz to uczucie, gdy wracasz z wędrówki zmęczony i wyczerpany, ale jednocześnie szczęśliwy i w dobrym nastroju. Ale czy kiedykolwiek myślałeś o ryzyku, które na Ciebie czyha? Upadek, zmęczenie, udar cieplny, przegrzanie lub hipotermia… wszystko może się zdarzyć. Dokładne przygotowanie przed wędrówką może często uratować nam życie, a dzięki odpowiedniej i wczesnej profilaktyce możemy zapobiec wielu nieszczęśliwym wypadkom. Podsumowując, wybierzmy się na wędrówkę przygotowani i wróćmy zdrowi.
Bezpieczne wędrówki: powoli zajdziesz dalej
Jeśli dopiero zaczynasz przygodę z turystyką pieszą, nigdzie się nie spiesz. Stopniowo zwiększaj długość i stopień trudności wędrówki. Zachowaj szczególną ostrożność na odsłoniętych odcinkach i podczas schodzenia z góry. Stawiaj mniejsze kroki i wspinaj się na stabilne miejsca. W przypadku stromych zejść na stromych zboczach lub żwirowych nawierzchniach, wybierz schodzenie zygzakiem, jeśli pozwala na to teren, nie idź prosto w dół. Jeśli Twoje kostki i kolana nie są wystarczająco mocne, należy zachować jeszcze większą ostrożność. Kijki turystyczne są doskonałą pomocą i powinny być częścią wyposażenia. Odciążą nogi i pomogą zachować stabilność. Ogromną rolę w czasie pieszych wędrówek odgrywają odpowiednio dobrane buty turystyczne, które zapewnią nie tylko komfort, ale przede wszystkim wsparcie i bezpieczne poruszanie się w terenie. W ten sposób unikniesz najczęstszych urazów podczas wędrówek.
Fizyczne przygotowanie do wędrówki
To właśnie sprawność fizyczna w dużym stopniu może wpłynąć na przebieg wędrówki bez kontuzji i zadowolenie pod koniec dnia. Jeśli prowadzisz siedzący tryb życia, nie uwzględniasz treningów siłowych i nie podejmujesz żadnej aktywności fizycznej, trudno będzie Ci czerpać przyjemność z pieszych wędrówek. Co więcej, zwiększasz ryzyko kontuzji i przeciążenia organizmu. Każdy wcześniejszy rozwój siły, sprawności i elastyczności przyda się podczas wędrówek. Zalecamy regularne wykonywanie kompleksowego treningu siłowego całego ciała, a od razu poczujesz się lepiej chodząc z ciężkim plecakiem na plecach. Jeśli do tego dodamy zajęcia aerobowe, kondycja przyjdzie znacznie szybciej. Bieganie, jazda na rowerze, jazda na łyżwach, taniec…. rób to, co sprawia ci przyjemność. I oczywiście chodząc regularnie na piesze wędrówki, z pewnością uzyskasz niezbędną kondycję.
Rozciąganie dynamiczne przed i rozciąganie statyczne po
Gotowość fizyczna organizmu obejmuje także rozwój elastyczności i mobilności. Dzięki ćwiczeniom rozciągającym poprawisz swoją mobilność i elastyczność. Przez rozciąganie można rozumieć ćwiczenia rozciągające, które wspierają elastyczność mięśni i ścięgien, a także ćwiczenia ruchowe, poprawiające zakres ruchu w stawach. I właśnie to docenisz podczas poruszania się w terenie górskim. Przed rozpoczęciem wędrówki warto wykonać dynamiczne rozciąganie, czyli dynamiczną rozgrzewkę, podczas której ruchami wahadłowymi rozgrzewamy poszczególne partie ciała i pobudzamy dopływ krwi. Rozciąganie statyczne po wędrówce jest szczególnie ważne, należy bowiem rozciągać poszczególne mięśnie i ścięgna przez 20-30 sekund. Bezpośrednio po wędrówce skup się zwłaszcza na najbardziej obciążonych grupach mięśni – łydkach, udach, pośladkach, okolicy kostek, mięśniach pleców i szyi. Bardzo korzystne jest regularne wykonywanie ćwiczeń rozciągających całe ciało, nie tylko przed i po wędrówce, ale o każdej porze dnia. Poprawi to regenerację, zwiększy zakres ruchu, zmniejszy ból i zakwasy po wędrówce, a tym samym zapobiegnie kontuzjom.
Apteczka turystyczna zawsze w plecaku
Ważną częścią Twojego wyposażenia turystycznego powinna być apteczka, która będzie bardzo pomocna podczas udzielania pierwszej pomocy, niezależnie od tego, czy musisz opatrzyć siebie lub innych. Ważne jest, aby zawartość apteczki zawierała wszystkie niezbędne elementy, takie jak różne plastry i bandaże, chusta trójkątna, płyn do dezynfekcji, gaza, tampony, nożyczki, rękawiczki, pęseta, żel na oparzenia, folia aluminiowa, taśma klejąca, itp. Dostępne są różne rodzaje apteczek turystycznych, które zapewniają podstawowe wyposażenie w kompaktowym opakowaniu. Rozmiar i rodzaj należy dobrać w zależności od trudności wędrówki, a także wielkości grupy. Zalecamy również spakowanie środków odstraszających owady i kleszcze oraz pęsety do usuwania kleszczy. Sprawdź swoją apteczkę pod kątem elementów, które mogą wymagać uzupełnienia oraz regularnie sprawdzaj i uzupełniaj jej zawartość.
Bezpieczne wędrówki i leki
Na kilkudniowe wyprawy, a także długie wędrówki dobrze jest spakować podstawowe leki. W szczególności przydadzą się leki przeciwbólowe i przeciwzapalne (łagodzące ból, stany zapalne, gorączkę), leki przeciwhistaminowe (przydatne w przypadku reakcji alergicznych, ukąszeń owadów), leki przeciwbiegunkowe i wspomagające trawienie (w przypadku problemów trawiennych), krople do oczu, krople przeciwalergiczne, żele chłodzące na napięcie mięśni lub siniaki, kremy na obrzęki i stany zapalne, … Oczywiście nie trzeba zabierać ze sobą na każdą wędrówkę wszystkich możliwych leków. Weź pod uwagę trudność wędrówki, możliwe zagrożenia, a przede wszystkim swój stan zdrowia. Nie zapomnij zwłaszcza o lekach, które przyjmujesz regularnie. Nie należy lekceważyć wielodniowych wycieczek pieszych i pobytów na łonie natury poza cywilizacją. Wtedy trzeba być przygotowanym na wszystkie scenariusze.
Ochrona skóry przed słońcem w górach
Piękny słoneczny dzień podczas wędrówki ucieszy chyba każdego. Należy jednak pamiętać, że promieniowanie słoneczne jest szczególnie intensywne w wysokich partiach gór. Woda i śnieg są również zdradliwe i zwielokrotniają moc promieni słonecznych. Być może wróciłeś do domu z poparzonymi ramionami lub opalenizną od okularów przeciwsłonecznych i w zasadzie nic się nie stało. Ale przebywanie przez cały dzień w ostrym słońcu może okazać się jeszcze gorsze. Aby uniknąć udaru i poparzeń słonecznych, ważna jest ochrona. Powinieneś mieć przy sobie krem z filtrem przeciwsłonecznym o najwyższym współczynniku UV (najlepiej 50). Już w domu przed wędrówką należy nałożyć krem z filtrem, później łatwo o tym zapomnieć. 🙂 Pomocne będzie, jeśli umieścisz krem w widocznym miejscu w plecaku i nie zapomnisz o nim podczas wędrówki. Bardzo ważne jest również nakrycie głowy i ochrona oczu dobrej jakości okularami przeciwsłonecznymi.
Uważaj na kleszcze
Szczyt sezonu kleszczowego przypada na miesiące kwiecień, maj oraz wrzesień i październik. Mamy kilka lokalizacji, w których występuje duża aktywność kleszczy, ale każdy obszar trawiasty może stanowić zagrożenie. Czasem podczas pieszych wędrówek nie sposób ominąć tych miejsc. Jeśli wędrujesz po obszarach porośniętych wysoką trawą, zalecamy noszenie długich spodni i rękawów oraz stosowanie repelentu. Jeśli nosisz krótką odzież, dokładnie spryskaj odkryte części ciała repelentem. Bardzo ważne jest, aby po powrocie z wędrówki sprawdzić, czy nie przyniosłeś ze sobą niechcianego przybysza. Jeśli podczas wędrówki zauważysz przyczepionego kleszcza, zaleca się wyciągnięcie go tak szybko, jak to możliwe. Dlatego warto mieć w apteczce przeznaczone do tego pęsety. Nie wykręcaj kleszcza, tylko chwyć go pęsetą jak najbliżej głowy i delikatnie pociągnij do góry.
Uważaj na przegrzanie lub hipotermię
Właściwy ubiór na wędrówkę to czasem nie lada wyzwanie. Zwłaszcza okres przejściowy może sprawić, że turyści będą zdezorientowani, a zmiana warunków może spowodować hipotermię. Dlatego nie lekceważ ubierania się i zawsze miej w plecaku wysokiej jakości odzież funkcjonalną, którą docenisz, gdy zmienią się warunki. Odpowiednio dobrane warstwy odzieży mogą sprawić, że poczujesz się komfortowo w każdych warunkach pogodowych. W letnie upały istnieje ryzyko przegrzania organizmu, gdy organizm nie jest w stanie wystarczająco się schłodzić, co może nawet doprowadzić do zaburzenia termoregulacji i udaru cieplnego. Ważne jest, aby nie tylko chronić się odpowiednią odzieżą i nakryciem głowy, ale także przyjmować wystarczającą ilość płynów. Jeśli to możliwe, unikaj bezpośredniego światła słonecznego w porze lunchu. Nie przesadzaj podczas wędrówki z wydajnością, idź wolniej i upewnij się, że pijesz wystarczająco dużo płynów.
Naucz się zasad udzielania pierwszej pomocy
Jeśli dojdzie do urazu lub innych problemów zdrowotnych, ważne jest, aby wiedzieć, jak udzielić pierwszej pomocy. Na każdej wędrówce powinieneś mieć przy sobie apteczkę z niezbędnym wyposażeniem, a przede wszystkim znać podstawowe zasady udzielania pierwszej pomocy. Odśwież wiedzę z ukończonych kursów (np. obowiązkowy kurs w szkole nauki jazdy) lub zapisz się na kolejny akredytowany kurs. Możliwości jest wiele.
Ubezpiecz się przed wyjściem w góry
Pamiętaj o ważnych numerach – 18 300, 112, 155. Jeśli jesteś w terenie górskim, zadzwoń po Górskie Pogotowie Ratunkowe (HZS) – 18 300. Zalecamy korzystanie z aplikacji HZS, dzięki której można szybko i sprawnie wezwać pomoc. Jeśli potrzebujesz pomocy poza terenami górskimi, zadzwoń po Pogotowie Ratunkowe pod numer 112. Jeśli nie posiadasz ubezpieczenia górskiego, będziesz musiał zapłacić za interwencję HZS na własny koszt. Dlatego niezależnie od tego, jaki rodzaj górskiej wędrówki wybierzesz, zalecamy wykupienie ubezpieczenia. Ubezpieczenie górskie na jeden dzień możesz szybko zamówić SMS-em. Jeśli regularnie wybierasz się w góry, na pewno warto zainwestować w całoroczne ubezpieczenie górskie. Większą ostrożność należy zachować podczas wędrówek zagranicznych. Zawsze sprawdzaj dostępność usług ratowniczych i ubezpieczeniowych w okolicy i sprawdź, czy Twoje ubezpieczenie podróżne obejmuje ubezpieczenie w górach i sporty wysokiego ryzyka.
Turystyka piesza jest piękna, ale ważne jest, żeby uprawiać ją w sposób przygotowany, odpowiedzialny i z poszanowaniem własnego zdrowia. Jak mówi przysłowie, szczęście sprzyja przygotowanym, a w górach sprawdza się to podwójnie.
Artykuł powstał we współpracy z MTHIKER.sk.
