Share This Article
Parki narodowe to wybór nr 1 dla większości turystów, którzy decydują się zaplanować jakąś wycieczkę. Nic dziwnego – parki narodowe zazwyczaj obejmują najpiękniejsze zakątki kraju.
Dziś przybliżymy sobie dwa bardzo popularne i chętnie odwiedzane parki narodowe – Tatrzański Park Narodowy (TANAP) i Park Narodowy Tatry Niskie (NAPANT).
Sąsiadujące ze sobą i położone blisko, a mimo to zdecydowanie różne. Do Tatrzańskiego Parku Narodowego przybywa co roku najwięcej turystów ze wszystkich (zarówno słowackich, jak i zagranicznych). Nie ma wątpliwości, że tak potężne pasmo górskie na tak niewielkim obszarze kraju to rzecz wyjątkowa.
Najmniejsze z największych
Tatry Wysokie stanowią najwyższą część Wielkiego Łuku Karpackiego, który rozciąga się przez Europę Środkową aż do Rumunii i jest uważany za najmniejsze góry wysokie na świecie. Pod względem wysokości czy powierzchni mogą wydawać się niepozorne, jednak koncentracja stromych i eksponowanych szczytów przyciąga wielu wspinaczy i turystów.
W Tatrzańskim Parku Narodowym każdy znajdzie coś dla siebie – zarówno turyści rekreacyjni, którzy chętnie odwiedzą jedno ze schronisk górskich, oferujących niezwykle przytulne gościnne przyjęcie w postaci znakomitego jedzenia czy noclegu wysoko w górach. Niezależnie od tego, czy odwiedzicie Zbójnicką Chatę, sąsiednią Chatę Téryego czy Chatę przy Zielonym Stawie – niezapomniane przeżycia macie gwarantowane.
Nieskończona ilość szczytów
W Tatrach świetnie odnajdą się także ci, którzy lubią wysiłek – do wyboru są dostępne dla turystów szczyty, takie jak Jahňací, Kôprovský czy Východná Vysoká, a także przejścia przez górskie przełęcze. W Tatrach znajduje się również jedyna tatrzańska ferrata, wybudowana stosunkowo niedawno – w przełęczy Czerwona Ławka (Priečne sedlo), która łączy Wielką i Małą Dolinę Zimnej Wody, gdzie znajdują się wspomniane wcześniej schroniska (Zbójnickie i Téryego).
Macie ochotę na większą dawkę adrenaliny i marzycie o zdobyciu kolejnych szczytów? Żaden problem – z górskim przewodnikiem otwiera się przed Wami ogrom możliwości. Dzięki asekuracji możecie zdobyć wiele szczytów, które bez pomocy byłyby niedostępne.
Flora i fauna w parkach narodowych
Tatrzański Park Narodowy to nie tylko nagie skały i szczyty, ale także piękne iglaste lasy czy wspaniałe zielone górskie łąki, które latem mienią się wszystkimi kolorami. Kwiaty wprawdzie kwitną krótko, ale za to niezwykle intensywnie. Wizyta w Tatrach w lipcu czy sierpniu pozwala podziwiać właśnie te barwne alpejskie łąki. Bukietu jednak stamtąd nie zabierzecie. W obu parkach narodowych zrywanie kwiatów i zbieranie owoców jest zabronione, dlatego piękno flory można podziwiać wyłącznie na miejscu.
Niezapomnianym przeżyciem jest spotkanie z tatrzańskim endemitem – kozicą tatrzańską lub świstakiem. Szum tatrzańskich potoków i wodospadów dopełnia atmosfery i scenerii górskiego krajobrazu. Trzeba jednak uważać na burze w szczycie sezonu – dlatego nie warto zwlekać ze startem wycieczki i najlepiej wyruszyć wcześnie rano.
Tatry zimą to „mekka” skialpinistów
Zimą Tatry otwierają swoje ośnieżone bramy dla wszystkich skialpinistów, którzy nie mogą się doczekać wytyczenia swojego pierwszego śladu. Znajdą się tu trasy zarówno dla początkujących i średniozaawansowanych, którzy chcą spróbować jazdy w otwartym terenie, jak i dla doświadczonych skialpinistów szukających adrenaliny i naprawdę stromych zjazdów w żlebach.
Ścieżki dydaktyczne w parkach narodowych
Zadaniem parku narodowego jest nie tylko ochrona cennej przyrody, ale również edukacja odwiedzających – na przykład za pośrednictwem ścieżek dydaktycznych (takich jak Ścieżka dydaktyczna Hrebienok, Ścieżka dydaktyczna Rohackie Stawy czy Ścieżka dydaktyczna Zadné Meďodoly).
W Tatrach znajdziemy kilka takich ścieżek, na których dowiemy się m.in. jak powstawał ten park narodowy, skąd wzięły się tak wysokie szczyty właśnie tutaj czy też w jaki sposób teren ten został ukształtowany przez lodowiec górski, który pokrywał region podczas epoki lodowcowej.
Tatry są piękne latem, ale jak wspomniałem we wstępie, jest to najczęściej odwiedzany park narodowy, co w szczycie sezonu jest bardzo odczuwalne. Dlatego warto starannie wybierać zarówno trasy, jak i czas wycieczki. Jeśli chcecie zobaczyć więcej i zaoszczędzić czas, możecie skorzystać z kolejek linowych, na które bilety kupicie taniej dzięki Gopassowi.
Dlaczego kąpiel w tatrzańskich jeziorach jest zabroniona
W upalne letnie dni przyda się orzeźwienie w górskim potoku – ale nie w tatrzańskich strumieniach i stawach. Kąpiel w nich jest zabroniona – przede wszystkim ze względu na ochronę cennego ekosystemu, który występuje w tych krystalicznie czystych wodach. W wielu stawach żyją bowiem nawet relikty glacjalne – organizmy pochodzące jeszcze z epoki lodowcowej (np. bezpancerzowce).
Nie tylko nasz pot, ale również różne chemiczne kosmetyki (żele pod prysznic, kremy do opalania, dezodoranty…) mogą zakłócać te kruche ekosystemy.
Zakaz używania dronów w parkach narodowych
W obu parkach narodowych (dotyczy to również innych parków narodowych) używanie dronów bez wymaganego zezwolenia jest zabronione, co podlega kilku przepisom (szczegółowe informacje o zezwoleniach znajdują się w regulaminie zwiedzania danego parku narodowego).
Ujęcia z lotu ptaka są zachwycające i oferują zupełnie inną perspektywę. Trzeba jednak pamiętać, że mają one negatywny wpływ przede wszystkim na faunę, co potwierdziło wiele zagranicznych badań. Szczególnie w Tatrzańskim Parku Narodowym i Parku Narodowym Niskie Tatry żyje wiele gatunków, które drony mogą poważnie niepokoić – kozice, świstaki, orły czy sokoły.
Te zwierzęta mogą odbierać drony jako zagrożenie lub drapieżnika, co powoduje, że rzucają się do ucieczki (a konsekwencje mogą być tragiczne – także u nas odnotowano przypadki, gdy kozice spadły ze skał podczas ucieczki przed dronem). W przypadku ptaków zdarza się, że próbują zaatakować drona, co również może skończyć się dla nich śmiertelnie.
Tatry Niskie wcale nie są niskie
Naprzeciwko Tatr Wysokich wznoszą się Tatry Niskie, gdzie rozciąga się Park Narodowy Tatry Niskie. Choć lokalizacją są bardzo bliskie i nazwą podobne, to jednak charakterem i wyglądem krajobrazu to zupełnie inny park narodowy. Tutaj próżno szukać stromych, eksponowanych szczytów – wyjątek stanowią Chopok i Dziumbier (po stronie północnej).
Tatry Niskie charakteryzują się rozległymi, zielonymi halami górskimi. Jeśli lubicie otwarte, kopulaste szczyty, Tatry Niskie to idealny wybór. Choć w nazwie mają „niskie”, wcale niskie nie są – można się o tym przekonać na własnej skórze. W tym parku narodowym odnajdą się zarówno okazjonalni turyści, jak i prawdziwi taternicy z krwi i kości.
Atrakcje turystyczne dla każdego
Turyści rekreacyjni docenią możliwość wjazdu kolejką linową na główny grzbiet (zarówno od południowej, jak i od północnej strony Chopoka). Jeśli jednak chcecie się naprawdę zmęczyć – opcji jest tutaj mnóstwo. Może to być fragment głównego grzbietu, odległe szczyty bocznych grani (np. Veľký Bok czy Krakova hoľa), a nawet cała grań Tatr Niskich, którą można przejść z Donovalów aż do Telgártu (lub w przeciwnym kierunku). To trasa z jedynymi w swoim rodzaju panoramami – na dużej części szlaku widoki są 360-stopniowe.
Jeśli chcecie odwiedzić schroniska górskie w Tatrach Niskich, obowiązkowym punktem jest bardzo popularne i znane Schronisko gen. M. R. Štefánika, czyli „Štefánička”, albo Kamienne Schronisko bezpośrednio pod Chopokiem. Na grani Tatr Niskich znajdują się także piękne przytuliska, z których najpopularniejsze to Útulňa Andrejcová w części Kráľovohoľskiej Niskich Tatr oraz Útulňa Ďurková w części Ďumbierskiej.
W Tatrach Niskich także można spotkać kozice czy świstaki. Dla miłośników flory możliwości są tu nawet bogatsze niż w sąsiednim Tatrzańskim Parku Narodowym, ponieważ większość najwyższych partii Tatr Niskich tworzą hale alpejskie, które latem zakwitają wszystkimi kolorami.
Zimowe Tatry Niskie
Zimą Tatry Niskie także zmieniają się w raj dla skialpinistów. Znajdują się tu zarówno trasy odpowiednie dla całkowitych początkujących, jak i bardzo strome żleby dla doświadczonych skialpinistów. Popularnymi trasami dla początkujących skialpinistów są wejścia na Kráľovą hoľę (Skialpinistyczny obszar Kráľova hoľa) czy na Štefáničkę wraz ze Ďumbierem. Skialpinistyczny obszar Chopok, który jest częścią ośrodka narciarskiego Chopok, oferuje rozległe tereny, gdzie dozwolony jest ruch na nartach w całym obszarze – w tym także w wielu stromych żlebach.
Chroniąc przyrodę, chronimy siebie
Piękno, dzikość przyrody i niezwykłe doświadczenia z pobytu w tych parkach narodowych to tylko jeden z powodów, dla których trzeba je chronić. Równie ważne są naturalne procesy, które mają znaczenie nie tylko dla samej przyrody, ale również dla nas. Bez względu na to, jak bardzo nasza cywilizacja się rozwinie, zawsze będziemy zależni od przyrody – dlatego tak ważne jest, by zrozumieć, jak działają procesy w niej zachodzące.
Dzięki temu nie tylko łatwiej będzie nam żyć w zgodzie z naturą, ale także będziemy mogli lepiej się chronić, jeśli zrozumiemy funkcjonowanie przyrody (np. przed powodziami, osuwiskami ziemi itd.). Do tego właśnie przyczynia się odwiedzanie i ochrona przyrody w parkach narodowych.
